Η ολοκληρωμένη παρακολούθηση κύησης από το Μαιευτήρα – Γυναικολόγο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ελάττωση των ποσοστών μητρικής αλλά και περιγεννητικής νοσηρότητας και θνησιμότητας. Ο προγραμματισμός των μαιευτικών επισκέψεων κατά την παρακολούθηση της κυήσεως είναι επίσης βασικός. Αν και η συχνότητα των επισκέψεων θα εξαρτηθεί από την πορεία της εγκυμοσύνης, γενικά αυτές προγραμματίζονται κάθε 4 εβδομάδες μέχρι την 32η εβδομάδα, έπειτα κάθε 2 εβδομάδες από την 32η ως την 36η, ενώ τον τελευταίο μήνα η έγκυος προσέρχεται σε εβδομαδιαία βάση.
Η πρώτη επίσκεψη
Κατά την πρώτη επικοινωνία της εγκύου µε το Μαιευτήρα – Γυναικολόγο προτείνεται η επιβεβαίωση της διάγνωσης της φυσιολογικά εξελισσόμενης ενδομήτριας κυήσεως µε διενέργεια υπερηχογραφικού ελέγχου µεταξύ 5ης – 8ης εβδοµάδος κυήσεως (διάγνωση µονήρους ή πολύδυµης κυήσεως, διαπίστωση θέσης εµφύτευσης, υπερηχογραφικής ηλικίας κυήσεως, όπως και ανίχνευση εµβρυϊκής καρδιακής λειτουργίας). Με τη διάγνωση πρέπει να συστήνεται η χορήγηση φαρµακευτικών σκευασµάτων φυλλικού οξέος κατά το πρώτο τρίµηνο της κυήσεως (προτεινόµενη δοσολογία 400 mcg / ηµέρα) προς πρόληψη ανοικτών βλαβών του νευρικού σωλήνα του εµβρύου ) και να δίδονται σαφείς οδηγίες πάνω σε θέµατα υγιεινής και διατροφής.. Ο βασικός εργαστηριακός έλεγχος, περιλαμβάνει γενική αίματος, ομάδας αίματος και Rhesus της εγκύου, ουρία και σάκχαρο αίματος, έλεγχο για στίγμα μεσογειακής αναιμίας και δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, ορολογικές αντιδράσεις για σύφιλη, έλεγχο αντισωμάτων για ερυθρά, AIDS, ηπατίτιδα Β, ηπατίτιδα C, τοξοπλάσμωση, λιστεριώση, κυτταρομεγαλοϊό, έλεγχος θυρεοειδούς καθώς και γενική εξέταση ούρων. Επίσης σημαντική είναι η λήψη ιστορικού και η κλινική εξέταση που περιλαμβάνει την μέτρηση του σωματικού βάρους και της αρτηριακής πίεσης.
Προτεινόμενος έλεγχος μεταξύ 11 – 16 εβδομάδων κυήσεως
- Κυρίαρχο ρόλο κατέχει ο υπερηχογραφικός έλεγχος κατά την ηλικία αυτή της κυήσεως (υπερηχογραφικός έλεγχος πρώτου τριμήνου ή ΄αυχενική διαφάνεια΄) που πρέπει απαραιτήτως να γίνεται σε όλες τις εγκύους προς ανίχνευση χρωµοσωµατικών ανωμαλιών των εμβρύων. Παράλληλα αξιολογούνται η β-χοριακή γοναδοτροπίνη και η PAPP-A στον ορό της εγκύου. Εκτίμηση προεκλαμψίας και πρόωρου τοκετού.
- Στο διάστημα αυτό μπορεί η έγκυος να υποβληθεί σε βιοψία τροφοβλάστης (χοριακών λαχνών), για τον έλεγχο του γενετικού υλικού του εμβρύου, όταν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή ιστορικό γενετικά κληρονομούμενων παθήσεων.
Προτεινόμενος έλεγχος μεταξύ 16 – 18 εβδομάδων κυήσεως
- Κλινική εξέταση της εγκύου, µέτρηση σωµατικού βάρους – αρτηριακής πίεσης, ακρόαση των εµβρυϊκών καρδιακών παλµών.
- Υπερηχογραφικός έλεγχος ανάπτυξης του εμβρύου, μέτρηση του μήκους τραχήλου
- Επαναληπτικές εξετάσεις γενικής αίματος και καλλιέργειας ούρων µπορούν να λάβουν χώρα.
- Επί ενδείξεων σε αυτήν την ηλικία κύησης η έγκυος μπορεί να υποβληθεί σε αμνιοπαρακέντηση.
Προτεινόµενος έλεγχος µεταξύ 20 – 24 εβδοµάδων κυήσεως
- Βασικό ρόλο κατά την περίοδο αυτή της εγκυµοσύνης κατέχει ο υπερηχογραφικός έλεγχος ανατοµίας του εµβρύου (υπερηχογράφηµα β’ – επιπέδου).
- Εξέταση Doppler μητριαίων αρτηριών για πρόβλεψη προεκλαμψίας, εξέταση μήκους τραχήλου για πρόβλεψη πρόωρου τοκετού
- Η βασική εµβρυϊκή υπερηχοκαρδιογραφική εξέταση πρέπει να αποτελεί τµήµα του υπερηχογραφήµατος β – επιπέδου.
Προτεινόµενος έλεγχος µεταξύ 26 – 28 εβδοµάδων κυήσεως
- Καμπύλη γλυκόζης για τον αποκλεισμό σακχαρώδους διαβήτη κύησης.
- Επανάληψη ορολογικού ελέγχου και της έμμεσης Coombs σε Rhesus αρνητικές εγκύους. Χορήγηση ανοσοπροφύλαξης anti-D εφόσον η έμμεση Coombs είναι αρνητική.
Προτεινόµενος έλεγχος µεταξύ 32 – 34 εβδοµάδων κυήσεως
- Υπερηχογράφημα ανάπτυξης εμβρύου και Doppler εμβρυϊκής κυκλοφορίας
- Εργαστηριακός έλεγχος
Προτεινόµενος έλεγχος µεταξύ 36 – 38 εβδοµάδων κυήσεως
- Καλλιέργεια κολπικού εκκρίματος για συνήθη παθογόνα, με έμφαση στον στρεπτόκοκκο ομάδας Β
- Καρδιοτοκογράφημα
- Βιοφυσικό Προφίλ Εμβρύου
- Αξιολόγηση Τραχήλου μέσω της γυναικολογικής εξέτασης
Προτεινόµενος έλεγχος µεταξύ 39 – 40 εβδοµάδων κυήσεως
- Καρδιοτοκογράφημα
- Βιοφυσικό προφίλ
- Έλεγχος ωρίμανσης τραχήλου
- Προγραμματισμός καισαρικής τομής επί μαιευτικών ενδείξεων
Μετά το πέρας το 40 εβδομάδων συστήνεται η καρδιοτοκογραφική παρακολούθηση του εμβρύου ανά 2 ημέρες και η υπερηχογραφική αξιολόγηση της ποσότητας του αμνιακού υγρού. Παράλληλα μπορεί να πραγματοποιηθεί προσπάθεια αποκόλλησης των μεμβρανών καθώς έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τις πιθανότητες αυτόματης έναρξης του τοκετού.
Ο Γυναικολόγος Ιωάννης Σαρρής έχει ειδικευτεί στην Μαιευτική στο νοσοκομείο Γ.Ν.Α. ‘Έλενα Βενιζέλου’ . Ο ιατρός διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε φυσιολογικούς ανώδυνους τοκετούς, όντας θερμός υποστηρικτής αυτών, καθώς και σε καισαρικές επεμβάσεις κατά επιβεβλημένη συνθήκη.
